کد مطلب:223860 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:119

حضرت رضا و درس احتجاج
در مكتب اسلام یك سبك و روش خاصی برای تعلیم و تعلم اتخاذ شده كه در سایر مدارس عالیه جهان سابقه نداشته است و آن احتجاج و مناظره با آزادی عقیده و ابراز رأی بود كه می نشستند علمای بزرگ مخالف و موافق و یك بحث طرح می كردند هر كس در آن باره رأی و عقیده خود را بدون درنگ و ملاحظه و كتمان یا پرده پوشی اظهار می كرد و آن كس كه از همه اعلم تر و داناتر بود سؤال و نظریه مسائل را پاسخ می داد و بدین ترتیب طریقه آغاز سخن و افتتاح مطلب و بیان استدلال و تنظیم مبتدا و خبر یا صغری و كبری و نتیجه با براهین مستدلی اظهار می شد و یك موضوع علمی آنقدر بحث و تحقیق می شد كه جای ابهام برای آن باقی نمی ماند و این روش عمیق مستدل در مكتب رضوی بشدت و قوت خود بحد كمال رسید كه در حضورش مأمون مجلس سلطنت و خلافت بزرگترین علمای فرق مختلفه علمی حاضر می شدند خود مأمون سؤالی می كرد یكی از آنها نظریه می داد دیگری رأی خود را می گفت شخصی ایراد و اشكال می كرد عالمی استدلال و تحقیق می نمود آنگاه نتیجه و نظریه حضرت امام رضا علیه السلام را می خواستند آن حضرت یا بتمام نكات مورد بحث و جهات و جوانب مسئله مطرح شده با آیات قرآن و احادیث نبوی و اجتماع و عقل نظریه قطعی خود را مستدلا بیان می فرمود كه اكثر اوقات صدای احسنت احسنت از آن مردم دانشمند برمی خواست و بدین ترتیب درس مناظره و احتجاج و روش بحث و تحقیق در كشف مطالب علمی می دادند.

این احتجاجات حضرت ثامن الحجج بدین جهت اهمیت تاریخی دارد كه در حضور خلیفه و بزرگترین علمای اسلامی از فرق مختلفه و همچنین علمای یهود و نصاری و هندو و مجوس و علمای طبیعی و مادی شروع می شد و همه آنها آزادی عقیده و فكر و زبان داشتند هیچ ملاحظه و كتمانی در كار كشف حقایق علمی نبود و لذا مباحثی را كه حضرت امام رضا علیه السلام مورد بحث قرار داده اند تا دیگران همه نظریات خود را بگویند و شبهات را بیان نمایند كه نقاط ضعف و خطا و لغزش روشن شود آنگاه برهان مستدل و قطعی را بیان فرموده اند كه تا امروز قطعی البرهان و حجت قاطع برای قبول مطالب علمیست.



[ صفحه 275]